Savaateqarfiit
Kujataani savaateqarneqOqaluttuarisaanermi qallunaatsiaat nalaanni kujataani savaateqartoqartareersimasoq tusartarparput, savalli taakku nungussimapput tassaanatillu ullumikkut nunatsinni savaatigineqartunut kingoqqisuusut.
1906-imi savat arnavissat qulingiluat, angutikuluullu marluk savaateqarnermik misileeratissatut Narsaq Kujallermut tikisinneqarput. Savamininnguit taakku ullumikkut nunatsinni savaatigineqartunut aallarneeqataasuusut palasip Jens Chemnitzip nakkutigisarisimavai.
Savat amerliartuaarneranni Chemnitzip mianersoqqissaarluni inunnut tatigisaminut savat ataasiakkaat nunaqarfinni allani najugaqartunut atukkiullugilluunniit akigisalerpai, taamalillunilu savanik ilisimasaqalerneq siaruariartulerpoq.
Savat akigineqartut ilaat pingasut Amos Egedep Igalikumiup 1914-imi 25 koruunilerlugit pisiarisimavai. Taamanerniilli savaateqarneq Igalikumi aallartippoq.
1917-imi ukiukkut Qaqortumi savaateqarfik pilersinneqarpoq, kingornalu aamma toqoraaviliortoqarluni.
Savaateqarfimmi ilinniartoqartalerpoq, kujataanilu aalisartut, piniartut, niuertoqarfinnilu atorfilittat saniatigooralugu annikinnerusumik annertunerusumilluunniit savaateqartut amerliartuinnavissimapput.
Ukioq 1924 Otto Frederiksen Kalaallit nunanni savaateqarnerinnarmik inuussutissarsiuteqalertuni siullersaalluni Qassiarsummi nunasivoq.
Kalaallit savaateqartut 1923-mi 81-iusimapput 1936-milu 200-t sinneqalaarsimallutik. Savat 10.000 missaaniittut 1936-mi nunatsinni uumasuupput.*
2022-imi kujataani savaatillit 38-upput.
*Paasissutissanik aallerfik: Abel Kristiansen – Savaateqarneq eqqartulaarlugu.